Wanneer houdt het "gesjoemel" met megapixels eens op? De consument gelooft heilig in miljoenen pixels en trapt jaar na jaar in de val van fabrikanten. Experts weten wel beter: het hele megapixelverhaal

hoort thuis in het rijk der fabelen... Fotowinkeliers en -fabrikanten weten maar van geen ophouden. Hun "meer megapixels = betere foto's"-verhaal wordt geslikt als zoete koek. En dus doen camera's met grote aantallen megapixels het erg goed. De prijs-kwaliteitverhouding is ook zo aanlokkelijk. Voor slechts 140 euro koop je tegenwoordig bij Bol.com al een leuk toestel met 6 megapixel CCD. De pixel als graadmeter voor kwaliteit? Niet dus! Het is dezelfde denkfout die de consument maakt bij het uitkiezen van een computer of flatpanel-tv. Ook daarbij staart men zich vaak blind op het aantal megahertz of de hoeveelheid beeldpuntjes op het scherm. Dat je met miljoenen pixels extra betere foto's maakt, is vooral wat de fabrikanten zeggen maar niet helemaal de realiteit. Nog los van de extra kosten die de consument moet maken. Camera's hebben namelijk een beperkt intern geheugen, maar krijgen wel steeds meer data te verwerken. Een extra geheugenkaartje van 50 euro is echter zo gekocht. In de hele fotobranche rinkelt de kassa daarom harder dan ooit.

Lens bepaalt kwaliteit
Dat de fotokwaliteit verbetert, is ook zeer twijfelachtig. De sensors in digitale camera's, die een fotografisch beeld omzetten in een elektrisch signaal, groeien namelijk niet mee met het aantal pixels, behalve in dure spiegelreflexcamera's. De sensor heeft dus steeds meer pixels te verwerken, waardoor er per pixel minder licht wordt opgeslagen. Het resultaat? De beeldkwaliteit neemt eerder af dan toe. Veel bepalender voor de fotokwaliteit is de gebruikte lens. Dat werd recentelijk nog aangetoond in een test van megapixelcamera's in het Duitse fotovakblad Foto Magazin. Een samenvatting van deze test vind je op Fujifilm Nederland. Door gebruik te maken van verschillende objectieven werd naar het verschil in beeldkwaliteit gekeken. Wat bleek? De beeldkwaliteit van een goedkopere 6 megapixel-camera met een goed objectief was een stuk beter dan dat van een duurder 10 megapixel-toestel met een slecht objectief.

De Experts: "Goede foto vergt inspiratie, geen pixels"

De Amsterdamse beroepsfotograaf Thomas Schlijper (1975) schiet zijn plaatjes met een dikke 12.8 megapixel-spiegelreflexcamera. Toch heeft hij zijn Canon EOS 5d niet gekocht om de hoeveelheid megapixels. "Pixels zeggen niets over goede foto's. Die maak je met inspiratie, niet met pixels. Met veel pixels kun je nog steeds onscherpe foto's maken. Bijvoorbeeld door verkeerd focussen." Waar een goede camera dan aan moet voldoen? "Een goede test kijkt naar de reactiesnelheid en de lens. Er mag geen tijd zitten tussen het indrukken en het maken van een foto. De lens is vooral belangrijk in verband met lichtsterkte, lichtinval, vertekeningen en onscherpte in de hoeken."

Hagenaar Guus Erdmann (1955) is een fanatiek amateurfotograaf en fotografeert al sinds 1976. Zijn huidige camera is een Nikon D200 spiegelreflexcamera. Erdmann bezat echter verschillende digitale camera's, waaronder een 4 en 5 megapixel-camera. "Ik heb nu de Nikon met 10 megapixel en een compact camera met 6 megapixel als extraatje." Dat er al compacts zijn met 12 megapixel vindt hij onzin. "Een amateur heeft aan 4 megapixel al genoeg. Een foto opgeblazen tot A5-formaat zal met 4 megapixel vaak nog scherp zijn. Voor het afdrukken maakt de hoeveelheid megapixels ook niet zoveel uit. De afdrukcentrales kampen intussen wel met steeds grotere bestanden." Ook voor Erdmann is de lens het belangrijkste onderdeel van zijn camera. "Die maakt tenslotte het beeld."

Ruisprobleem
Dat we ons toch steeds meer megapixels in de maag laten splitsen, is kortom flauwekul. Op detailniveau levert een 10 megapixel-camera wel een beter beeld. Maar doordat de pixels zeer klein zijn ontstaat er ook meer ruis, het grootste probleem van moderne digitale camera's. Fabrikanten denken dat op te lossen via allerlei agressieve technieken. Een dubbele ruisonderdrukking bijvoorbeeld. Een camera heeft daarbij twee keer zoveel tijd nodig om een foto te maken, omdat het toestel nog een extra foto maakt zonder belichting. Maar bij snel bewegende beelden is dat geen optie. Ingebouwde ruisfilters zijn eveneens verre van ideaal. Foto's blijken vaak een stuk scherper als het ruisfilter onbenut blijft. Het gebruik van RAW-software, waarmee belangrijke camera-instellingen achteraf alsnog op de pc in te stellen of te corrigeren zijn, biedt evenmin een oplossing tegen ruis. RAW-bestanden vreten opslagruimte omdat alle ruwe data van de sensor wordt opgeslagen. Omgezet naar JPEG- of TIFF-formaat verliest een RAW-bestand echter weer flink aan fotokwaliteit.

Pixeltest
De Nederlandse reisfotograaf Peter de Ruiter toonde twee jaar geleden al aan dat het aantal megapixels niets zegt over de fotokwaliteit. Hij toog met vijf camera's naar Tunesië en maakte meerdere foto's van hetzelfde onderwerp. De Ruiter schoot zijn plaatjes in een resolutie van 0.75, 3, 6 en 12 megapixels. Het resultaat was te zien tijdens de Nationale Pixeltest-expositie in Utrecht. Alle foto's hadden precies hetzelfde formaat van 50 x 75 cm. Bezoekers zagen echter geen enkel verschil in kwaliteit. Pas als ze met hun neus bovenop een foto gingen staan, leken sommige details op foto's van de goedkopere camera's wat wolliger te zijn. Tussen de kwaliteit van de pixels onderling werd eveneens nauwelijks onderscheid gezien. De Ruiters conclusie na de expo was duidelijk. De pixelrace moest maar eens ten einde komen. Met een compacte camera van een paar honderd euro waren briljante foto's te maken.

Megapixel monsters
Waanzin of gat in de markt? Panasonic, Casio en Kodak introduceerden vlak na elkaar een 12 megapixel compactcamera.

Andere eigenschappen steeds belangrijker
Anno 2007 is echter weinig veranderd. De 5 megapixel cameratelefoons van meer dan 700 euro vliegen als warme broodjes over de toonbank. Megapixels spreken nog steeds tot de verbeelding. Zelfs al vertonen foto's genomen met een N95 van Nokia door de kleinere lens duidelijk meer afwijkingen en onscherpte. Veel belangrijker is dat we thuis kunnen opscheppen over de hoeveelheid megapixels. In de praktijk heb je echter veel meer aan een goede lens. Fabrikanten weren zich intussen wel steeds beter tegen kritiek. De omvang van de sensor is niet langer zaligmakend voor de beeldkwaliteit van een foto. Bij digitale camera's zijn volgens de fabrikant andere eigenschappen belangrijker aan het worden. De lichtgevoeligheid van de camera bijvoorbeeld, maar ook het dynamisch bereik en de kleurweergave. Eindelijk!

Goede lenzen zat
Het is mij altijd een door in het oog geweest dat ik perfecte Pentax lenzen heb , met praktika draad. Dit is de reden dat ik naast mijn Sony nog steeds mijn oude "Spotmatic" in ere houd. Naast dat z.w. nog steeds mijn bekoring heeft en ik dit op formaat 1x 1,4 mtr goed kan afdrukken is de meerwaarde van digitaal alleen de kleur en de eenvoudige bewerking. De begrenzing van A4 is ook een element wat me maar matig bevalt. Wil digitaal zijn meerwaarde, als meer dan speeltje, zich gaan bewijzen zullen de kosten/baten en de afkeer tegen verschroten van kwaliteitsmateriaal moeten veranderen. Het is nu nog steeds, in mijn ogen, verstandiger om films later te digitaliseren dan digitaal op te nemen.

Aanvullend:
Mijn eerste reactie ging niet over de kern van het artikel: "Weg met de megapixels, leve de lens". Daar ligt het probleem. Megapixels = digitaal. Lens = analoog. Het vinden van het juiste evenwicht tussen die twee, daar gaat het om. En dan komt ook nog de commercie om de hoek kijken

Waarom?

Allereerst: Met een simpel boxje maakte ik heel vroeger al mooie foto's, tussen de vele "plaatjes" door die je altijd wel schiet. Tweedens: Pixels zijn niet en wel belangrijk, vooral als je om de een of andere reden details gaat uitvergroten en afdrukken... en niet alleen een heel negatief op A4 of A3 gaat (laat) afdrukken. Ten derde: Waarom een duurdere camera? Omdat de onderdelen meer kwaliteit hebben, denk eens aan de sluitertijd, bij een lens aan lichtsterkte, rand-effect (aberratie, kleur en zo meer. Daarom heeft een beroepsfotograaf (en een fanate hobbyist) zulke dure apparatuur.

Marktsegment
Het megapixel marktsegment is kennelijk uitgemolken tot dicht bij het punt dat er geen druppel meer uit de melkkoe van de fabrikanten komt, dus werd het tijd om iets anders te verzinnen teneinde de consument ertoe te bewegen zijn of haar geld over de balk te smijten. Als er in de verkoop van lenzen over enige tijd geen winstmarge meer aanwezig is, verzinnen de fabrikanten wel weer iets anders om mensen het idee te geven dat ze nog betere foto's kunnen maken dan voorheen. Resultaten van de beloofde verbeteringen zijn echter moeilijk te ontdekken op het web. De beste lenzen blijven Adobe Photoshop en Corel PhotoPaint. 
 
Lenstesten
Mijnheer Kappers, in vroeger fotobladen als Foto en Focus werden regelmatig testresultaten gepubliceerd. Zal in de moderne bladen niet anders zijn. Maar aub geen hoge verwachtingen van een 10 x zoomlensje van 100 euro. Goede lenzen ( eigenlijk objectieven ) zijn zeer kostbaar. 

We zijn sukkels, ok, maar nu verder?
Als we nu even niet zo boos tegen elkaar doen, dan is er misschien iemand die kan aangeven hoe we die goede lens kunnen onderscheiden. daarna mag eenieder voor zichzelf het aantal megapixels kiezen. Zelf heb ik me vanaf het begin verwonderd over de slechte lichtsterkte ,maar niemand kon of wilde aangeven welke camera nou een goede lens of een lichtsterke lens had. Ook in computer totaal heb ik geen houvast gevonden. Dus. niet meer alle ergernissen op deze site zetten, die zijn nu wel duidelijk, maar wel alle tips en trucs voor herkenning van de juiste lens etc. Bij voorbaat dank allemaal. 
 
Consumenten zijn sukkels ...
En de fabrikanten profiteren ervan. Ze stoppen alleen maar met de 'megapixel'-race omdat er geen winst meer mee te behalen is doordat iedereen het nu kan doen. En dus gaan ze de volgende blah-blah verhaal ophangen voor de goedgelovige kopers. Afwijkingen in lenzen ? 'tuurlijk als je een vergrootglas pakt en met je neus op de foto zit, maar van een zinnige afstand ? Geen kip die het ziet behalve de overijverige reviewer en een professional die zo weer punten scoort door 'eerlijk' te zijn.

Een goede kreet
Ik geef de schrijver van dit artikel volmondig gelijk. Er moeten steeds meer megapixels op zo'n klein beeld chipje. En dat heeft flink wat ruis tot gevolg. Diegene die anders beweren, moet met zulke compactjes foto's gaan maken in moeilijkere lichtomstandigheden. We zien de ruisfabriek wel tegemoet... Dat schrijvers van zulke artikelen 8, 10 of 12 megapixel camera's hebben en daarmee goede foto's kunnen maken, ligt aan het feit dat dit digitale spiegelreflex camera's zijn. Die hebben beeldchips die zo'n 10x groter zijn dan van een compact camera. Laat de fabrikanten compact camera's maken die goed foto's af kunnen leveren en een optische zoeker hebben. Dan heb ik ook een goed compactje naast mijn digitale spiegelreflex.

Ik geef hem gelijk 
Ik heb zelf een 1 megapixel kodak cameratje gehad en die maakte echt geen goede foto's als ik ze vergeleek met de 1 megapixel foto;s van mijn Sony PC10 digitale videocamera. Deze had veel betere lens en stabiliteitssysteem waardoor de foto's een stuk beter en scherper waren dan die van dat kodak toestel.
 
Onzin verhaal
De scherpte van het uiteindelijke resultaat is afhankelijk van een keten van factoren zoals: - oplossend vermogen beelddrager (film of sensor) - scherpte optisch systeem (met perfecte focussering) - focusonscherpte, o.a. diepteonscherpte - bewegingsonscherpte De keten is zo zwak als de zwakste schakel. Het heeft daarom weinig zit om veel kwaliteit (dus veel geld) te stoppen in een schakel, die disproportioneel beter is dan de andere schakels. Dit weten camerafabrikanten beter dan wie dan ook. Bij de meeste camera's waarmee ik gewerkt heb, zijn lenskwaliteit en pixels redelijk in balans, maar niet onder alle omstandigheden. Wel onder daglichtomstandigheden maar niet bij zwak licht.

Nog wat achtergrond informatie
Een hoog aantal pixels maar bij een niet zo goede lens kan alleen funktioneel zijn voor vergrotingen zonder kwaliteits verlies. Hetzelfde is redelijk bereikbaar met een goed vergrotings proramma! Maar wie maakt er zulke grote foto's? Een lens, in bijv. de Lumix camera TZ1, bezit een 10x Leica zoom-lensje en werkt prima zolang het object niet te ver weg is, is prima geschikt voor macro opnamen en vaak zelfs redelijk scherp tot 10 Megapixels. Maar opnamen waarbij het onderwerp ver weg staat (~) lijken wel rijstebrij! De conclusie is dat die zoom lensjes gemaakt zijn voor wat gemiddeld het meest gefotografeerd word: macro's, close-ups en personengroepjes. Dat kan ook niet anders voor die prijs, want een verwisselbaar kwalitatief goede zoomlens kost al gauw 500 tot 3000 Euro! En die passen alleen maar op de duurdere camera's van ook tussen de 1000 en 3500 Euro. (en duurder!) Dus alle waar naar zijn geld! In principe is een zoomlens die niet in alle bereiken scherp is een slechte lens: maar Leica zet wel Leica op die lens en Carl Zeiss idem dito! Ik vind het geen reklame! Nog even terzijde: Wat ontzettend jammer is dat er op die kleinere camera'tjes geen standaard voorziening is om opzetlensjes te kunnen gebruiken, want bijvoorbeeld een goed UV-filter of ook een polarisatiefilter geeft aanzienlijk mooiere kleuren in de opnamen dan zonder en voorkomt voor een groot deel verzadiging (geen details meer, maar een vlakke kleur) van de kleuren bij direkt zonlicht (veel UV) en ook wel in opnamen zonder direkt zonlicht! En dat heeft te maken met de opname chip! Goed, met testen stel je dit vast en is er een publiek oordeel, maar zonder dat is het toch volkomen logisch dat het niet anders kan!

Oppervlak censor
De grootte van de sensor is het allerbelangrijkste, zeker bij 10 megapix en hoger. Koop een reflexcamera die een sensor heeft van de afmetingen van een kleinbeeldfilm. Een goede lens erbij en je zit op rozen. Die compactcamera's hebben allemaal een te kleine sensor, geeft veel ruis bover 400 ISO en er moet te veel gecorrigeert worden in de camera.

Onzin!
Echt een goedkoop onzin-artikel. Naturlijk geeft een 10 megapixel camera met een matige lens geen betere foto's dan een 4 megapixels met een goede lens. Wat een open deur, zeg. Maar een 10 megapixel camera met een goede lens maakt echt fantastische foto's met een ongekende scherpte en detailweergave, en veel meer mogelijkheden tot uitvergroten. Dankzij de megapixel-race worden er ook steeds betere lenzen gemaakt!

Poeh Poeh,
Veel pixels, weinig pixels. Goede lens ,slechte lens. Het moet gewoon in verhouding zijn...... Een redelijk stuk glas is natuurlijk belangrijk, maar moet in verhouding staan tot de verkoopprijs van het toestel. Wat er echter veel meer toe doet is de hoeveelheid pixels die er op een sensor worden gepropt! Bij kleine kompaktcamera's is de sensor erg klein vergeleken met een kleinbeeld negatief filmpje (b.v. 4x6mm t.o.v. 24x36mm)..... Hoe meer pixels daar op moeten, hoe kleiner ze moeten zijn om erop te passen. Dit gaat terug tot enkele duizendsten van een mm in doorsnede! Reken maar na. Daardoor wordt de signaal/ruisverhouding steeds slechter omdat zo'n kleine pixel amper licht opvangt. Daar komt bij dat ze elkaar onderling gaan beinvloeden door de kleine tussenafstanden. Meer pixels heeft dus alleen zin als ook de sensor grote wordt. Vandaar dat de duurdere spiegelreflexcamera's (met kleinbeeldsensor of DX formaat) tot zo'n 10 12 megapixel gaan en daar zeer goede resultaten mee halen.......

Eindelijk
Eindelijk! Ik vertel het al jaren! Ik heb ooit een Sony Cybershot gekocht met 2,1 mega pixel. Ik heb daar jaren geweldige foto's mee gemaakt. Zelf toen de megapixel race begon ben ik dat ding gewoon blijven gebruiken. Waarom? Omdat het een grote logge lens heeft. Ok, je stopt hem niet in je binnenzak, maar dat wil ik ook niet. Vorig jaar heb ik een Nikon D40 aangeschaft. Deze heeft 6 Mp (wow). Ik heb er gelijk 2 goede lenzen bij gekocht. Ook hier maak ik weer geweldige foto's mee. Ik heb inmiddels al vergrotingen van ruim 60 cm laten maken, en je ziet geen pixel. Dus leuk dat je een 10 mp camera hebt in je telefoon, maar hij maakt wel foto's door een stukkie glas van 4 mm. Ik hou het voorlopig bij mijn 6mp spiegelreflex camera met de 2 goede lenzen. 

ISO fabeltjes 
Fabrikanten focus gaarne op de kwaliteit en minder op de megapixels (geheugenvreters) Wat heb je aan ISO 3200 als je boven de ISO 400 al geen fatsoenlijke kwaliteit meer hebt? 

Oude camera 1.5 megapixel
Zelf een Casio 7 mp. Een vriend van mij een kodak 1.5 mp. Ik was verbaast over de helderheid van de foto's en de kleuren. Dus ik geloof dat het opdrijven van de megapixel grote onzin is. En dat het voor de rest geldklopperij is. 
 
Weg met dit artikel, leve een scherpe foto!
Het lijkt een artikel om goedkoop te scoren met een paar onzinnige kreten. Ook leuk om te lezen dat beide experts zelf wel cameras hebben met 10 of meer megapixels. Boter op hun hoofd? Natuurlijk geeft een camera met 10 megapixels en een slechte lens geen optimale fotos, maar geef dan niet de schuld aan de 10 megapixels!

Compositie
Compositie Publicaties zoals deze eindigen altijd in welles-nietus discussies of meer pixels betere foto's opleveren. Buiten de techniek is er nog zoveel meer dan het aantal pixels dat bepaalt of een foto mooi wordt gevonden. Denk aan compositie en scherptediepte of auberhaupt het onderwerp van de foto. Er lopen nog teveel mensen rond met dure 10 megapixel camera's die hiermee net zulke slechte foto's maken als met een wegwerp camera.

Wat een onzin
Ik heb 2 Canons. Een met 3,5 Mpix, en een met 10Mpix. Het verschil is ongelofelijk, vooral met het vergroten, en het slechts een gedeelte van een foto er uitlichten en afdrukken. Een waardeloos artikel, met te weinig achtergrond! Wat belangrijk is, is natuurlijk de kwaliteit van de lens. Een slechte lens geeft geen betere foto al zijn er 20Mpix. Maar een goede lens, bij 10Mpix geeft werkelijk een fantastisch resultaat. Daar kan een goede lens bij 6Mpix niet tegen op.

Investeer in goede lenzen
Helemaal eens met bovenstaande. Mijn goede ouwe trouwe Nikon D70 maakt schitterende plaatjes met 6 mp, die ik gemakkelijk op A4 kan afdrukken en groter kan ook nog heel best. Een paar goede lenzen zijn van enorm belang voor de kwalitet van het beeld. Wel is het zo dat de digireflexcamera nog lang niet uitontwikkeld is. Er komen nieuwe sensors aan (foveon, fuji) Het aantal pixels zal daar nog toenemen, denk ik. Op een ccd of cmos met een cropfactor van 1.5 is denkelijk genoeg ruimte. Voor crops zou ik trouwens wel iets meer megapixels kunnen gebruiken. Aan de andere kant is het een uitdaging om met de beperkingen van je camera om te gaan.
 
Megapixel hoort terug in de winkel
Ik ben mijn oude Olympus C-310 camera'tje kwijtgeraakt en schafte daarna een 5 Megapixel camera aan. De foto's van deze camera zijn ruizig en flets. Ik wil gewoon weer de C-310 in de winkel kunnen kopen. De kleine lensjes van de compactcamera's laten niet genoeg licht door voor een 5 of 8 Megapixel CCD. 

3 Megapixel is genoeg 
De lenzen van de goedkope compacte digitale camera's zijn te slecht voor meer dan 3 a 4 Megapixel. Het gevolg is dat bij donker weer in de schemering en in bos de foto's er niet uitzien van de beeldruis.
 
Prijs geheugen 
Als je plaatjes schiet met een 10-12 megapixel neem je geen genoegen met slechts 1 gigabyte geheugen. Dan praat je al gauw over 4 gigabyte.

Prijs geheugen
Geheugen uitbereiding kost toch geen 50 euro? voor 14,95 heb je al een gigabyte geheugen. Dat de kassa's rinkelen is geen overbodige luxe als je weet dat de marge op dergelijke producten slecht 2-3% is.