Windows 7 krijgt een gevirtualiseerde Windows XP-omgeving. De Windows XP Mode, die als een testversie beschikbaar is bij de Release Candidate, moet een vrijwel honderd procent compatibiliteit bieden voor XP-applicaties.

XPM is gebaseerd op Microsofts Virtual PC 7 en biedt een geheel gevirtualiseerde XP-omgeving waarin Service Pack 3 reeds is geïnstalleerd. Ook is er geen aparte licentie nodig om met de XP-modus binnen Windows 7 te mogen werken. De

Windows XP Mode zal bij de officiële release van het nieuwe OS als gratis download beschikbaar komen voor gebruikers van Windows 7 Professional, Enterprise en Ultimate, terwijl een testversie van XPM gelijktijdig uitkomt met de Release Candidate van Windows 7.

Gebruikers kunnen in de XPM-modus oudere applicaties draaien die in bijvoorbeeld Vista nog kampten met compatibiliteitsproblemen. Er zal echter geen aparte desktopomgeving worden opgetrokken, maar XPM zal werken in de zogeheten coherence-modus die naadloos moet aansluiten op de Windows 7-desktop; zo kan bijvoorbeeld een oude applicatie als Internet Explorer 6 op dezelfde desktop draaien als IE8, de standaardbrowser in Windows 7. Ook duiken applicaties die in XPM worden geïnstalleerd, automatisch op in het startmenu van Windows 7. Verder maakt de virtualisatielaag druk gebruik van het rdp-protocol, waardoor onder andere multimonitor-support aanwezig is. XPM vereist wel een courante processor van Intel of AMD waarvan de virtualisatie-instructies in het bios zijn geactiveerd.

Het invoeren van de XPM-modus in Windows 7 kan Microsoft verlossen van het 'legacy-probleem' van toekomstige besturingssystemen: elke nieuwe versie van Windows moest de software van oudere Windows-versies kunnen draaien, waardoor het OS alsmaar logger werd. Door deze functionaliteit nu onder te brengen in een losstaande virtuele motor, kan Microsoft nu legacycode gaan wegsnijden uit zijn OS. Hierdoor wordt het mogelijk om sneller nieuwe besturingssystemen te ontwikkelen die zijn ontdaan van de nodige ballast. Ook kunnen nieuwe features en bugfixes sneller worden uitgebracht.

De XPM-modus in Windows 7 lijkt ook marketingtechnisch een slimme zet van de softwaregigant; veel zakelijke gebruikers hebben Vista om diverse redenen links laten liggen, maar XPM biedt hen in Windows 7 vrijwel honderd procent compatibiliteit met XP-software. Daarnaast is de gevirtualiseerde XP-modus door systeembeheerders te configureren via voor hen vertrouwde technieken als Active Directory en Group Policy.